Tình trạng báo động nhất là vùng Đông Nam bộ và Đồng bằng sông Cửu Long, mức sinh tiếp tục xuống sâu (khoảng 1,5 con/phụ nữ). Cả nước hiện chỉ còn vùng Trung du miền núi phía Bắc và Bắc Trung bộ mức sinh còn cao.

Thực tế, trong 3 năm qua, mức sinh trung bình của 21 tỉnh/thành phố thuộc vùng mức sinh thấp đã tăng nhẹ. Tuy nhiên, một số địa phương có xu hướng tiếp tục giảm sâu như Bạc Liêu, Hậu Giang, Bến Tre, Bình Dương, TP.HCM. 

“Theo ước tính, năm 2023 mức sinh của TP.HCM  là 1,27 con/phụ nữ, rất thấp; phụ nữ ở tỉnh Hậu Giang cũng chỉ sinh khoảng 1,5 con”, ông Sơn nói. 

Các tỉnh thuộc vùng mức sinh cao tiếp tục biến động khó lường. Hiện chỉ còn 4 địa phương trong nhóm 9 tỉnh đạt mức sinh thay thế (năm 2020) giữ vững kết quả, gồm Hà Nội, Lâm Đồng, Phú Yên và Bình Định.   

Tỷ lệ tăng dân số Việt Nam có nguy cơ về âm

Theo dự báo dân số của Tổng cục Thống kê, ở phương án mức sinh trung bình, đến năm 2069, tỷ lệ tăng dân số bình quân Việt Nam sẽ về 0. Trong khi nếu ở phương án mức sinh thấp, chỉ 35 năm nữa, Việt Nam sẽ đối mặt với thực tế tỷ lệ tăng dân số ở mức âm.

“Trong bối cảnh suy giảm dân số toàn cầu, nếu nước ta duy trì vững chắc mức sinh thay thế sẽ ổn định quy mô dân số trên 100 triệu dân. Nếu không duy trì được và giảm sinh thì Liên Hợp Quốc dự báo năm 2500 dân số Việt Nam chỉ còn 3,6 triệu người, bằng tỉnh Nghệ An bây giờ. Đến năm 2700, Việt Nam chỉ còn vài chục nghìn người”, ông Sơn nói.

Theo vị chuyên gia, mức sinh không phải là câu chuyện “đẻ ít đẻ nhiều” mà việc tái sản xuất dân số còn ảnh hưởng đến sự tồn vong của dân tộc.  

Về lâu dài, mức sinh thấp làm suy giảm nguồn nhân lực, đặc biệt là lao động trẻ, ảnh hưởng lâu dài đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Mức sinh thấp hôm nay sẽ trở thành gánh nặng trách nhiệm cho thế hệ những đứa trẻ là "con một" trong tương lai, khi phải gánh vác an sinh cho một xã hội già, siêu già, đồng nghĩa thiếu hụt nguồn lao động.

Do đó, theo đại diện Cục Dân số, với vùng mức sinh thấp, trước mắt cần rà soát, bãi bỏ các chính sách khuyến khích sinh ít con; Từng bước ban hành, thực hiện các chính sách khuyến khích sinh đủ hai con áp dụng cho các gia đình, cộng đồng...

Việc hỗ trợ tư vấn, cung cấp dịch vụ hôn nhân và gia đình, hỗ trợ phụ nữ khi mang thai và sinh con; hỗ trợ các cặp vợ chồng sinh đủ hai con cũng là nội dung cần thí điểm, theo Cục Dân số.

Hưởng ứng Tháng Hành động quốc gia về dân số năm 2023 và kỷ niệm ngày Dân số Việt Nam 26/12, Bộ Y tế chọn chủ đề: "Tham gia tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc gia đình, vì tương lai đất nước".

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương, điều này nhằm tạo sự đồng thuận cao trong toàn xã hội về việc sức khỏe người dân, chất lượng cuộc sống, đặc biệt là đối với lớp trẻ, nhóm đối tượng thanh niên nam, nữ chuẩn bị kết hôn được tư vấn và khám sức khỏe. Qua đó, phát hiện, phòng ngừa và hướng dẫn điều trị các bệnh lý có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, các nguy cơ sinh con bị bệnh, tật bẩm sinh... 

Sau chầu nhậu với bạn bè trong dịp nghỉ tết, ông Nguyễn Sinh (tên được thay đổi, 56 tuổi, ngụ TP.HCM) thấy đau vùng trên rốn, khó chịu.

Nghĩ chỉ bị đau dạ dày, ăn uống khó tiêu, ông tự mua thuốc giảm đau, thuốc dạ dày để uống và tiếp tục tham gia những bữa nhậu khác.

Qua ngày thứ 5, khi vùng bụng đau dữ dội, đến mức như lời ông Sinh “thở thôi cũng đau”, ông được người nhà đưa tới bệnh viện Bình Dân cấp cứu.

Người bệnh cấp cứu ở BV Bình Dân

Nghi ngờ bị viêm tụy cấp, ông Sinh được thực hiện các xét nghiệm sinh hóa máu. Kết quả chỉ số men tụy của ông tăng gấp 20 lần so với mức bình thường. Hình ảnh siêu âm, CT-scan cho thấy vùng thận hoại tử.

Theo BS Lê Hữu Phước, Phó trưởng khoa gan-mật-tụy BV Bình Dân, ngay tại thời điểm nhập viện, người bệnh đã có dấu hiệu suy thận, vô niệu và cần hồi sức tích cực, bồi hoàn nước điện giải, dinh dưỡng qua đường tĩnh mạch.

Người bệnh sau đó phải chạy thận, lọc máu, kết hợp điều trị ức chế men tụy mới qua cơn nguy kịch.

Việm tụy cấp nguy hiểm ra sao?

BS Phước cho biết, tuyến tụy vừa có chức năng nội tiết, tiết hormone insulin và glucagon để giữ ổn định lượng đường trong máu, vừa là cơ quan ngoại tiết, tiết ra các men tiêu hóa thức ăn.

Tình trạng viêm tụy xảy ra khi các men này hoạt hóa trước khi được đổ vào ruột non. Lúc này men tụy sẽ tấn công chính tuyến tụy, gây tổn thương, viêm hoại tử và có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

Viêm tụy cấp là một cấp cứu cần được can thiệp gấp vì có thể tạo điều kiện cho các cytokine tràn ra ngoài tụy và đổ vào ổ bụng gây viêm phúc mạc, sốc nhiễm trùng và lan sang các bộ phận khác. Chất độc cũng có thể đi vào máu gây hạ huyết áp, nhiễm trùng huyết, tổn thương các cơ quan bên ngoài ổ bụng.

Viêm tụy cấp rất nguy hiểm nếu không được phát hiện, chữa trị sớm

Dịp nghỉ tết, BV tiếp nhận cấp cứu và điều trị cho 30 trường hợp viêm tụy cấp, cao gấp 6 lần bình thường – BS Phước nói và cho biết, một số người bệnh có nguy cơ hoại tử tụy với diễn biến phức tạp cần phải hồi sức tích cực.

Vị bác sĩ nói rằng đối với người bệnh viêm tụy, việc tiết chế trong dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt rất quan trọng. Nhiều trường hợp chủ quan khiến bệnh tái phát, diễn tiến ngày càng nặng thêm.

Trong hầu hết các trường hợp, viêm tụy là do sỏi đường mật, uống rượu bia. Viêm tụy cũng có thể xuất hiện do dùng thuốc, bệnh lý tự miễn, nhiễm trùng, chấn thương, rối loạn chuyển hóa và tổn thương tụy sau phẫu thuật ổ bụng.

"Hơn 70% người bệnh viêm tụy mạn tính là do rượu. Do đó, nếu có triệu chứng đau bụng cấp sau khi ăn nhậu, người bệnh cần đến cơ sở y tế để khám, điều trị sớm" – BS Phước khuyến cáo.

Ôm vợ sau chầu nhậu, chồng nhập viện cấp cứu

Lúc vợ đang may áo quần, người chồng chạy tới ôm. Bất ngờ nên vợ đẩy ra khiến cây kéo đang cầm ở tay ghim thẳng vào bụng chồng gây thấu gan, thủng tá tràng.

Tại Việt Nam, theo số liệu mới nhất từ Hội Nội tiết và Đái tháo đường (VADE), có tới 3,53 triệu người đang “sống chung” với bệnh đái tháo đường, mỗi ngày có ít nhất 80 trường hợp tử vong vì các biến chứng liên quan.

Bệnh tiểu đường có thể gây biến chứng cấp tính như: hôn mê, nhiễm trùng, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong. Hơn nữa, bệnh cũng gây biến chứng mạn tính, có thể dẫn tới mù loà, nguy cơ suy thận, tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, lở loét tay chân…

Theo các bác sĩ chuyên khoa, để phòng ngừa mối nguy hại do biến chứng bệnh tiểu đường gây ra, người bệnh phải kiểm soát tốt đường huyết, huyết áp và các rối loạn khác. Về thể chất, người mắc tiểu đường nên tăng cường tập thể dục đều đặn, vừa sức, giúp tăng sức chịu đựng cho tim. Đặc biệt, chế độ ăn uống của người bệnh tiểu đường rất quan trọng giúp hỗ trợ kiểm soát đường huyết và ngăn ngừa các biến chứng.

Bên cạnh việc xây dựng chế độ ăn uống và luyện tập lành mạnh thì việc thường xuyên bổ sung một số thực phẩm "khắc tinh" của tiểu đườngcũng được nhiều người bệnh lựa chọn. Trong đó, đông trùng hạ thảo và dây thìa canh được xem là giúp cải thiện tình trạng tiểu đường, phòng tránh mọi biến chứng nguy hiểm của căn bệnh này.

Đã có nhiều công trình nghiên cứu chứng minh tác dụng hạ đường huyết của dây thìa canh. Hoạt chất trong dây thìa canh có tác dụng lên bốn cơ chế gồm: giảm hấp thu glucose ở ruột; tăng sản xuất và hoạt tính Insulin; tăng men sử dụng đường ở mô, cơ; tăng thải cholesterol, giảm mỡ máu.

Cùng với đó, đông trùng hạ thảo chất Adenosine có tác dụng hạ huyết áp, hạ mỡ máu, tăng tuần hoàn máu qua đó bảo vệ tim và hạn chế các biến chứng tim mạch ở người tiểu đường.

An Đường Thiên Phúc - “lá chắn” hỗ trợ giảm biến chứng tiểu đường

Với tâm huyết đưa tới giải pháp tối ưu cho người bệnh, Công ty CP Dược thảo Thiên Phúc đã nghiên cứu, sản xuất cao dây thìa canh và bột nano đông trùng hạ thảo, kết hợp bộ đôi thảo dược quý này trong thực phẩm bảo vệ sức khoẻ An Đường Thiên Phúc.

Đại diện nhãn hàng An Đường Thiên Phúc cho biết, sản phẩm này có nguồn nguyên liệu đông trùng hạ thảo đạt chuẩn GACP-WHO, được ứng dụng công nghệ nano nhằm tách và chiết xuất các tinh chất quý có trong đông trùng hạ thảo để làm tăng tính sinh khả dụng và thẩm thấu đến hơn 95% dược chất vào cơ thể con người.

Các thành phần dược liệu quý được kết hợp trong sản phẩm An Đường Thiên Phúc có tác dụng hỗ trợ giảm đường huyết, hỗ trợ giảm nguy cơ biến chứng do bệnh tiểu đường. 

Thiên Phúc được biết đến là đơn vị trực tiếp nuôi cấy, sản xuất, đưa sản phẩm đông trùng hạ thảo đến tay người tiêu dùng. Gần 15 năm qua, dược thảo Thiên Phúc được đánh giá là kiểm soát khá tốt nguyên liệu đầu vào và chất lượng sản phẩm đầu ra, mang tới cho khách hàng những sản phẩm chất lượng tốt. 

Doãn Phong